ارز دیجیتال ایرانی دریک

در دنیای پر رمز و راز ارزهای دیجیتال، نام دریک برای بسیاری از ایرانیان تداعی کننده پرسش هایی جدی درباره ماهیت واقعی یک پروژه بلاک چینی است. متأسفانه، جستجو در مورد ارز دیجیتال ایرانی دریک اغلب به جای یافتن یک نوآوری مالی، دریچه ای به پرونده ای پیچیده از یک کلاهبرداری بزرگ رمزارزی را باز می کند که در آن وعده های دروغین، سرمایه های بسیاری را به باد داد. این مقاله به بررسی عمیق ابعاد این پرونده، شیوه فریب قربانیان، پیگیری های قضایی و درس های حیاتی آن برای جامعه سرمایه گذاران می پردازد.

ارز دیجیتال ایرانی دریک؛ حقیقت پشت نام

در سال های اخیر، موجی از علاقه به سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال، فرصت های جدیدی را در بازارهای مالی جهان و ایران ایجاد کرده است. با این حال، در کنار این فرصت ها، زمینه ای برای سوءاستفاده افراد سودجو و طرح های کلاهبرداری نیز فراهم شده است. یکی از این موارد که نام آن با فریب و ضرر مالی گره خورده، طرح موسوم به ارز دیجیتال ایرانی دریک است. این طرح، خود را به عنوان یک رمزارز بومی و پیشرو معرفی کرد، اما در حقیقت چیزی جز یک نقاب برای یک کلاهبرداری بزرگ نبود.

طراحان و مروجان دریک ادعاهای گزاف و فریبنده ای را مطرح می کردند که هر سرمایه گذار تازه کار یا حتی باتجربه ای را می توانست وسوسه کند. از جمله مهم ترین این ادعاها، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پیشی گرفتن از بیت کوین از نظر قیمت: آن ها به دروغ وعده می دادند که قیمت دریک به زودی از بیت کوین، پادشاه ارزهای دیجیتال، فراتر خواهد رفت. این ادعا در حالی مطرح می شد که بیت کوین حاصل سال ها توسعه تکنولوژیک، شبکه ای عظیم و اعتمادی جهانی است.
• تبدیل شدن به ابزار پول اصلی در مبادلات مالی و جایگزین شدن با پول ملی: مدعی بودند که دریک قرار است به زودی به عنوان یک واسطه مالی اصلی در مبادلات روزمره و حتی جایگزینی برای ریال در ایران مورد استفاده قرار گیرد. این ادعاها کاملاً بی اساس و به دور از واقعیت های اقتصادی و نظارتی بود.
• دور زدن تحریم ها توسط این رمزارز: یکی دیگر از چرب زبان های متهمان، اشاره به قابلیت دریک برای دور زدن تحریم های بین المللی و گشایش های اقتصادی بود که به سادگی احساسات ملی و اقتصادی قربانیان را تحریک می کرد.
• داشتن مجوز از بانک مرکزی: این ادعا، شاید خطرناک ترین و فریبنده ترین ترفند آن ها بود. هیچ ارز دیجیتالی در ایران مجوز رسمی از بانک مرکزی یا نهادهای مالی ذی صلاح برای عرضه عمومی و معاملات ندارد. این ادعا برای ایجاد حس اعتماد و مشروعیت بخشی به یک طرح غیرقانونی صورت می گرفت.

پروژه دریک فاقد هرگونه پشتوانه تکنولوژیک معتبر، وایت پیپر (Whitepaper) شفاف و قابل بررسی و تیم توسعه دهنده شناخته شده و پاسخگو بود. این ویژگی ها، از اساسی ترین ارکان هر پروژه رمزارزی مشروع و قابل اعتماد به شمار می روند که دریک به کلی از آن ها بی بهره بود. در واقع، تمام آنچه در مورد دریک ارائه می شد، تنها مجموعه ای از ادعاهای پوچ و وعده های خیالی بود که برای جذب سرمایه های مردمی طراحی شده بود.

تفاوت دریک کلاهبرداری با Darik احتمالی

لازم به ذکر است که ممکن است در پلتفرم های جهانی ارزهای دیجیتال، نام یا نماد Darik برای یک ارز دیجیتال دیگر وجود داشته باشد. برای مثال، در برخی از پلتفرم های تحلیل قیمت رمزارز، یک Darik با نماد اختصاری DARIK و اطلاعات قیمتی محدود گزارش شده است. این رمزارز با ارزش بازار ناچیز و حجم مبادلات کم، به احتمال زیاد یک پروژه کوچک یا حتی یک شت کوین (Shitcoin) است که هیچ ارتباط ماهوی یا عملکردی با پرونده کلاهبرداری ارز دیجیتال ایرانی دریک ندارد. هدف از این توضیح، جلوگیری از هرگونه سردرگمی مخاطبان بین پرونده کلاهبرداری داخلی و هرگونه پروژه بین المللی با نام مشابه است. پرونده مورد بحث ما، کاملاً داخلی بوده و با ادعاهای دروغین و فریب دهنده در ایران شکل گرفته است.

ابعاد و جزئیات کلاهبرداری دریک: چگونه قربانیان فریب خوردند؟

پرونده کلاهبرداری ارز دیجیتال دریک یکی از بزرگترین نمونه های سوءاستفاده از شور و شوق عمومی برای سرمایه گذاری در بازار رمزارز در ایران است. ابعاد این کلاهبرداری و جزئیات چگونگی فریب مالباختگان، داستانی هشداردهنده از طمع و بی احتیاطی در برابر وعده های دروغین را روایت می کند.

میزان کلاهبرداری و تعداد قربانیان

ارقام مربوط به میزان کلاهبرداری دریک، که از سوی مراجع قضایی و انتظامی اعلام شده، حاکی از ابعاد وسیع این تخلف مالی است. در ابتدا، پلیس امنیت اقتصادی ناجا رقم کلاهبرداری را بالغ بر ۱۵۰ میلیارد تومان اعلام کرد. این مبلغ مربوط به وجوه دریافتی از حدود ۱,۷۱۵ نفر بود که اقدام به خرید این رمزارز تقلبی کرده بودند. با گذشت زمان و پیگیری های بیشتر، دادستان تهران، علی صالحی، رقم دقیق تر و بالاتری را اعلام کرد: ۱۹۲ میلیارد و ۹۷۰ میلیون و ۶۵۳ هزار و ۸۹۱ تومان. این پرونده در زمان اعلام دادستان، ۳۶ نفر شاکی رسمی داشت، اما تعداد کل افراد مالباخته بسیار بیشتر از این رقم بود.

شرح چگونگی فریب مالباختگان

کلاهبرداران دریک با بهره گیری از ضعف اطلاعاتی مردم و جذابیت سودهای نجومی در بازار رمزارز، یک طرح فریبنده راه اندازی کردند. شیوه های اصلی فریب قربانیان عبارت بودند از:

1. وعده های سودهای نجومی و غیرواقعی: اصلی ترین ترفند متهمان، ارائه وعده هایی بود که سودهای باورنکردنی و غیرمنطقی را به سرمایه گذاران نوید می داد. این سودها، که هیچ پشتوانه اقتصادی یا منطقی نداشتند، به راحتی افراد را به دام می انداخت.
2. ادعاهای دروغین در مورد ویژگی های رمزارز: همان طور که پیش تر ذکر شد، ادعاهایی مانند پیشی گرفتن دریک از بیت کوین، جایگزین شدن با پول ملی و داشتن مجوز از بانک مرکزی، همه با هدف ایجاد حس اطمینان و مشروعیت بخشی به این پروژه غیرقانونی مطرح می شد. این ادعاها به طور کامل با واقعیت های موجود در بازار رمزارز و قوانین کشور در تضاد بودند.
3. ایجاد حس فوریت و انحصار: کلاهبرداران اغلب با ایجاد یک فضای مصنوعی از فرصت محدود و انحصاری، افراد را تحت فشار قرار می دادند تا بدون تحقیق کافی و در اسرع وقت، سرمایه خود را وارد این طرح کنند.

معرفی متهمان اصلی پرونده

در این پرونده، دو نفر متهم اصلی شناسایی و دستگیر شدند. متهم ردیف اول، که به عنوان ناشر اصلی رمزارز دریک شناخته می شود، متهم به اخلال در نظام اقتصادی کشور بدون قصد مقابله با نظام از طریق کلاهبرداری است. متهم ردیف دوم نیز به معاونت در این خصوص متهم شد.

دادستان تهران، علی صالحی، در خصوص متهم ردیف اول این پرونده اظهار داشت: متهم ردیف اول که بر اساس تحقیقات به عمل آمده، ناشر رمزارز «دریک» است، دارای سابقه کیفری به اتهام اغوای اشخاص به معامله اوراق بهادار منتهی به ایجاد قیمت های کاذب و عدم رعایت مقررات در انتشار آگهی برای عرضه عمومی اوراق بهادار و بازداشت به لحاظ عجز از تودیع وثیقه است. این سابقه نشان می دهد که متهم پیش از این نیز در فعالیت های مشابه سابقه داشته است، که این موضوع می تواند برای سرمایه گذاران درس عبرتی باشد. این شخص، علاوه بر عرضه رمزارز غیرقانونی، با افزایش قیمت بدون پشتوانه آن و فریب مشتریان، به اخلال در نظام اقتصادی کشور اقدام کرده بود.

پرونده قضایی و پیگیری های قانونی دریک

پس از آشکار شدن ابعاد کلاهبرداری رمز ارز دریک، پلیس و دستگاه قضا وارد عمل شدند تا با این شبکه کلاهبرداری برخورد کرده و حقوق مالباختگان را تا حد امکان بازگردانند. این پیگیری ها نشان دهنده اهمیت برخورد با جرایم نوظهور در فضای دیجیتال است.

نحوه ورود پلیس امنیت اقتصادی و کارآگاهان به پرونده

کارآگاهان پلیس امنیت اقتصادی ناجا با رصد و پایش هوشمندانه اطلاعات فضای مجازی، توانستند یک شبکه سازمان یافته را که با فروش رمزارز غیرقانونی دریک اقدام به اخلال در نظام اقتصادی و ارزی کشور کرده بودند، شناسایی کنند. این عملیات با هماهنگی دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم اقتصادی صورت گرفت و منجر به دستگیری اعضای اصلی شبکه و متلاشی شدن آن شد. این اقدام سریع پلیس، نقطه آغازین برای پیگیری قانونی و تلاش برای احقاق حق مالباختگان بود.

دستگیری اعضای شبکه کلاهبرداری

در جریان تحقیقات، اعضای اصلی شبکه دستگیری تیم دریک، شامل متهمان ردیف اول و دوم، شناسایی و دستگیر شدند. این دستگیری ها نه تنها جلوی ادامه فعالیت های مجرمانه آن ها را گرفت، بلکه امکان پیگیری قضایی و بازگرداندن بخشی از اموال توقیف شده را فراهم آورد. از حساب های متهمان، بیش از ۱۵۰ میلیارد تومان وجوه دریافتی از مردم کشف و برای جلوگیری از خروج آن ها از کشور، حساب هایشان مسدود شد.

صادر شدن کیفرخواست و ارسال پرونده به دادگاه انقلاب

با تکمیل تحقیقات مقدماتی و جمع آوری مستندات لازم، کیفرخواست متهمان پرونده دریک از سوی دادستانی صادر و پرونده برای رسیدگی و صدور حکم به دادگاه انقلاب اسلامی ارسال شد. این مرحله نشان دهنده جدیت دستگاه قضایی در برخورد با این نوع جرایم است، چرا که اخلال در نظام اقتصادی کشور، اتهامی جدی محسوب می شود.

اقدامات صورت گرفته برای مسدودسازی حساب ها و توقیف وجوه

یکی از اقدامات مهم و حیاتی، مسدودسازی حساب های بانکی متهمان و توقیف وجوه حاصل از کلاهبرداری بود. این کار به منظور جلوگیری از دسترسی کلاهبرداران به این اموال و فراهم آوردن امکان بازگرداندن آن ها به مالباختگان صورت گرفت. اگرچه کل مبلغ کلاهبرداری شده به طور کامل قابل بازیابی نبود، اما توقیف این وجوه، گامی مهم در جهت جبران خسارات بود.

وضعیت بازگرداندن اموال مالباختگان

دادستان تهران در خصوص وضعیت بازگرداندن اموال مالباختگان اعلام کرد که وجوه توقیف شده از متهمان، صرفاً قادر به پوشش ۶۰ درصد از مطالبات شاکیان بود. این بدان معناست که ۴۰ درصد از سرمایه از دست رفته، قابل بازیابی از طریق وجوه نقدی توقیف شده نبود. برای جبران باقیمانده خسارت، ۱۸ فقره از اموال متهمان شناسایی و معرفی شده و درخواست ضبط این اموال به دادگاه ارائه شد. این فرآیند طولانی و پیچیده نشان می دهد که حتی با پیگیری های قضایی، بازگرداندن کامل اموال در چنین کلاهبرداری هایی همیشه امکان پذیر نیست و اهمیت پیشگیری را دوچندان می کند.

اهمیت همکاری قربانیان با مراجع قضایی

در هر پرونده کلاهبرداری، همکاری فعال قربانیان با مراجع قضایی و انتظامی نقش حیاتی در پیشبرد تحقیقات و شناسایی متهمان دارد. ارائه اطلاعات دقیق، مستندات مربوط به سرمایه گذاری و اظهارات شفاف، به کارآگاهان و بازپرسان کمک می کند تا ابعاد پنهان پرونده را کشف کرده و شواهد لازم برای صدور حکم را جمع آوری کنند. در پرونده دریک نیز، همکاری شاکیان اولیه در شناسایی متهمان و پیگیری پرونده بسیار تأثیرگذار بود.

درس هایی از دریک: چگونه کلاهبرداری های رمزارزی را شناسایی کنیم؟

ماجرای کلاهبرداری ارز دیجیتال دریک یک یادآوری تلخ اما حیاتی است که نشان می دهد در دنیای هیجان انگیز و پرنوسان رمزارزها، هوشیاری و آگاهی، مهمترین سپر دفاعی سرمایه گذاران است. شناسایی نشانه های کلاهبرداری رمزارزی می تواند شما را از افتادن در دام های مشابه نجات دهد.

۱. وعده های سود غیرواقعی

هر پروژه سرمایه گذاری، به خصوص در حوزه رمزارزها، که وعده سودهای ثابت، تضمینی و نجومی (مثلاً چندین برابر شدن سرمایه در مدت کوتاه) می دهد، به شدت مشکوک است. بازار ارزهای دیجیتال ذاتاً پرریسک و پرنوسان است و هیچ کس نمی تواند سودهای تضمینی و غیرمعمول را پیش بینی یا ارائه دهد. این یکی از بارزترین ویژگی های طرح های پانزی و کلاهبرداری است.

۲. فشار برای سرمایه گذاری سریع

کلاهبرداران اغلب از تاکتیک های بازاریابی تهاجمی و ایجاد حس فوریت استفاده می کنند. آن ها ممکن است شما را متقاعد کنند که فرصت محدود است، اگر امروز سرمایه گذاری نکنی، از سود باز می مانی یا این آخرین شانس توست. این فشارها با هدف سلب فرصت تحقیق و تفکر از قربانیان طراحی شده اند.

۳. ادعاهای بی اساس و مجوزهای جعلی

پروژه های کلاهبرداری ممکن است ادعای حمایت دولتی، بانکی، یا نهادهای معتبر بین المللی را داشته باشند، در حالی که هیچ سند و مدرک معتبری برای اثبات آن ارائه نمی دهند. ادعای داشتن مجوز بانک مرکزی برای ارز دیجیتال، همانند آنچه در پرونده دریک مطرح شد، یک دروغ آشکار است، زیرا در ایران هیچ رمزارزی چنین مجوزی ندارد. همیشه صحت مجوزها و ادعاها را از مراجع رسمی بررسی کنید.

۴. عدم شفافیت در وایت پیپر و نقشه راه

هر پروژه رمزارزی معتبر باید دارای یک وایت پیپر (Whitepaper) جامع باشد که جزئیات فنی، اقتصادی، اهداف، تیم توسعه و نقشه راه (Roadmap) خود را به وضوح توضیح دهد. فقدان وایت پیپر یا وجود یک وایت پیپر مبهم، پر از اصطلاحات نامفهوم و بدون جزئیات فنی، نشانه خطر است. پروژه دریک فاقد این حداقل ها بود.

۵. تمرکز بر جذب افراد جدید (طرح های پانزی)

ماهیت اصلی بسیاری از کلاهبرداری ها در حوزه رمزارز، از جمله دریک، شباهت زیادی به طرح های پانزی (Ponzi Schemes) دارد. در این طرح ها، سود افراد قدیمی تر با پول سرمایه گذاران جدید پرداخت می شود و هیچ ارزش افزوده ای از طریق فعالیت اقتصادی واقعی یا توسعه تکنولوژیک ایجاد نمی گردد. زمانی که جذب سرمایه گذاران جدید متوقف شود، کل طرح فرو می پاشد و افراد زیادی متضرر می شوند. این مدل، در بلندمدت پایدار نیست.

۶. تیم ناشناس یا بدون سابقه معتبر

تیم توسعه دهنده یک پروژه رمزارزی معتبر معمولاً شامل افراد با سابقه و تخصص روشن در زمینه بلاک چین، مالی یا فناوری است که هویت آن ها شفاف و قابل بررسی است. اگر تیم یک پروژه ناشناس باشد، هویت اعضا پنهان بماند یا سابقه آن ها مشکوک باشد، باید به اعتبار آن پروژه شک کرد. متهمان دریک نمونه ای از همین عدم شفافیت بودند که سابقه کیفری نیز داشتند.

هوشیاری در بازار رمزارزها، مانند راه رفتن در یک مسیر مه آلود است؛ هر قدم را باید با دقت و تحقیق بردارید تا از پرتگاه های کلاهبرداری در امان بمانید. هرگز تمام تخم مرغ های خود را در یک سبد ناشناخته قرار ندهید.

راهکارهای محافظت از خود در برابر کلاهبرداری های رمزارزی

با توجه به پرونده هایی مانند کلاهبرداری ارز دیجیتال دریک، حیاتی است که سرمایه گذاران، چه تازه کار و چه باتجربه، با راهکارهای محافظت از خود در برابر طرح های فریبنده آشنا باشند. امنیت سرمایه گذاری در ارز دیجیتال بیش از هر چیز به آگاهی و احتیاط فردی بستگی دارد.

۱. تحقیق جامع و مستقل (DYOR – Do Your Own Research)

مهمترین اصل در دنیای رمزارزها، انجام تحقیقات کامل و مستقل توسط خود شماست. هرگز صرفاً بر اساس حرف ها، وعده ها یا تبلیغات افراد دیگر (حتی دوستان و آشنایان) تصمیم به سرمایه گذاری نگیرید.

• وایت پیپر (Whitepaper) پروژه را مطالعه کنید: این سند باید جزئیات فنی، اهداف، نقشه راه، و مدل اقتصادی پروژه را شرح دهد.
• تیم توسعه دهنده را بررسی کنید: اعضای تیم چه کسانی هستند؟ چه سوابق و تجربه ای دارند؟ آیا در لینکدین یا شبکه های اجتماعی معتبر حضور دارند؟
• جامعه و فعالیت پروژه: آیا پروژه جامعه فعالی در پلتفرم هایی مانند تلگرام، دیسکورد یا توییتر دارد؟ آیا توسعه دهندگان به پرسش ها پاسخ می دهند و پروژه در حال پیشرفت است؟
• بررسی کدهای پروژه: اگر دانش فنی دارید، کدهای پروژه را در گیت هاب (GitHub) بررسی کنید تا از شفافیت و اعتبار آن مطمئن شوید.

۲. استفاده از منابع معتبر

همیشه برای کسب اطلاعات، به وب سایت های تحلیلی، انجمن های تخصصی، رسانه های خبری معتبر و نهادهای نظارتی رجوع کنید. از اطلاعاتی که در گروه های تلگرامی ناشناس، کانال های واتساپی یا توسط افراد غیرمتخصص ارائه می شود، به شدت دوری کنید. اخبار مربوط به ارزهای دیجیتال کلاهبرداری معمولاً در خبرگزاری های رسمی یا پلتفرم های خبری معتبر منتشر می شوند.

۳. آگاهی از قوانین و مقررات

شناخت چارچوب های قانونی و مقررات مربوط به رمزارزها در کشور، به شما کمک می کند تا پروژه های قانونی را از غیرقانونی تشخیص دهید. در ایران، فعالیت بسیاری از پروژه های رمزارزی برای عرضه عمومی و دریافت سرمایه، بدون مجوز و غیرقانونی است. به یاد داشته باشید که ادعاهای دروغین ارز دیجیتال مانند داشتن مجوز از بانک مرکزی، باید بلافاصله شما را به شک بیندازد.

۴. مشورت با متخصصان

در صورت شک و تردید در مورد اعتبار یک پروژه، با کارشناسان مالی، حقوقی یا متخصصان بلاک چین مشورت کنید. آن ها می توانند با دانش و تجربه خود، به شما در شناسایی Darik scam یا هر طرح کلاهبرداری دیگری کمک کنند.

۵. شروع با سرمایه کم و مدیریت ریسک

هرگز تمام سرمایه خود را در یک پروژه رمزارزی، به خصوص در مراحل اولیه آن، وارد نکنید. با سرمایه کم شروع کنید و ریسک خود را در پروژه های ناشناخته به حداقل برسانید. اصل «هرگز بیش از آنچه که آماده از دست دادنش هستید، سرمایه گذاری نکنید» را همیشه به خاطر داشته باشید.

۶. عدم اشتراک گذاری اطلاعات شخصی و مالی حساس

هرگز کلید خصوصی کیف پول، رمز عبور صرافی، یا اطلاعات مالی حساس خود را با هیچ کس به اشتراک نگذارید. کلاهبرداران اغلب با استفاده از فیشینگ یا مهندسی اجتماعی، سعی در به دست آوردن این اطلاعات دارند.

با رعایت این راهکارها و افزایش سطح آگاهی خود، می توانید به میزان قابل توجهی از خطر افتادن در دام کلاهبرداری های رمزارزی مانند مقایسه دریک با بیت کوین و ادعاهای واهی که در این زمینه مطرح می شود، بکاهید.

نتیجه گیری: هوشیاری، کلید امنیت در دنیای رمزارز

ماجرای ارز دیجیتال ایرانی دریک، نه تنها یک رویداد خبری در حوزه مالی، بلکه یک هشدار جدی و یک درس عبرت بزرگ برای تمام فعالان و علاقه مندان به بازار ارزهای دیجیتال در ایران است. این پرونده به روشنی نشان داد که چگونه وعده های سودهای نجومی، ادعاهای بی اساس و سوءاستفاده از شور و شوق عمومی می تواند به کلاهبرداری های بزرگ و از دست رفتن سرمایه های مردمی منجر شود.

دریک، با ادعاهایی مبنی بر پیشی گرفتن از بیت کوین، دور زدن تحریم ها و داشتن مجوز از بانک مرکزی، توانست اعتماد گروهی از سرمایه گذاران را جلب کند. اما پشت این ادعاهای فریبنده، نه یک فناوری نوآورانه، بلکه یک طرح پانزی و کلاهبرداری نهفته بود که در نهایت با ورود پلیس امنیت اقتصادی و دستگاه قضایی، متهمان آن دستگیر و بخش هایی از اموال توقیف شد. با این حال، همانطور که دیدیم، بازگرداندن کامل وجوه مالباختگان فرآیندی پیچیده و زمان بر است که همیشه به نتیجه کامل نمی رسد.

درسی که می توان از پرونده دریک گرفت، بیش از هر چیز بر نقش حیاتی آموزش و آگاهی در جلوگیری از کلاهبرداری تأکید دارد. در بازاری که فاقد چارچوب های نظارتی جامع و شفاف است، مسئولیت اصلی محافظت از سرمایه بر دوش خود سرمایه گذار است. هوشیاری در برابر وعده های غیرواقعی سود، تحقیق مستقل و جامع، و رجوع به منابع اطلاعاتی معتبر، اصول اساسی هستند که هر سرمایه گذار باید آن ها را سرلوحه کار خود قرار دهد.

آینده بازار رمزارز در ایران، با چالش های قانونی و نظارتی متعددی روبروست. این پرونده ها نشان می دهند که تا زمانی که چارچوب های قانونی مشخصی برای فعالیت ارزهای دیجیتال و صرافی ها وجود نداشته باشد، بستر برای سوءاستفاده و کلاهبرداری فراهم خواهد بود. از این رو، هم فعالان بازار و هم نهادهای دولتی، باید در جهت افزایش شفافیت، آموزش و ایجاد محیطی امن تر برای سرمایه گذاری در این حوزه گام بردارند.

دعوت می شود که تمام کاربران و سرمایه گذاران، در صورت مشاهده هرگونه مورد مشکوک، آن را به نهادهای ذی ربط مانند پلیس فتا یا دادستانی گزارش دهند. این همکاری جمعی می تواند به حفظ امنیت بازار و پیشگیری از تکرار فاجعه هایی مانند کلاهبرداری دریک کمک کند. در نهایت، هوشیاری فردی، مطالعه مستمر و عدم اعتماد به وعده های یک شبه، کلید اصلی امنیت و موفقیت در دنیای پرخطر اما پرفراز و نشیب رمزارزهاست.