تورونه این شیرینی اصیل ایتالیایی داستانی طولانی و پر فراز و نشیب را در دل خود جای داده است. فراتر از طعم شیرین و بافت منحصر به فردش تورونه نمادی از سنت جشن و پیوندهای خانوادگی در فرهنگ ایتالیا به شمار می رود. اگرچه امروزه این شیرینی در سراسر جهان یافت می شود اما ریشه های آن عمیقاً در خاک ایتالیا و مناطق اطراف آن گره خورده است. در این مقاله سفری به گذشته خواهیم داشت تا با تاریخچه تورونه خاستگاه آن انواع مختلف و جایگاه ویژه اش در فرهنگ غذایی ایتالیا و جهان آشنا شویم. همچنین به بررسی تفاوت های آن با شیرینی های مشابه در سایر کشورها به ویژه گز خواهیم پرداخت تا درک بهتری از این خوراکی لذیذ داشته باشیم.

تاریخچه ی تورونه

تاریخچه دقیق تورونه به طور کامل مشخص نیست اما شواهد نشان می دهد که ریشه های آن به دوران باستان بازمی گردد. برخی معتقدند که این شیرینی از خاورمیانه و کشورهای عربی به اروپا راه یافته است. در واقع نوقا که تورونه نوعی از آن محسوب می شود در بسیاری از تمدن های باستانی یافت شده است. با این حال تورونه به شکل امروزی اش به طور خاص با ایتالیا و به ویژه منطقه کرمونا مرتبط است. داستان های مختلفی در مورد منشاء این شیرینی وجود دارد اما یکی از محبوب ترین آن ها به قرن پانزدهم و مراسم عروسی بیانکا ماریا ویسکونتی و فرانچسکو اسفورزا در کرمونا بازمی گردد. گفته می شود که به مناسبت این جشن باشکوه شیرینی جدیدی با استفاده از عسل بادام و سفیده تخم مرغ تهیه شد که به شکل برج کرمونا یعنی ‘تورازو’ (Torrazzo) درآمده بود. این شیرینی به افتخار برج ‘تورونه’ نامیده شد و به تدریج به یکی از نمادهای این شهر و کل ایتالیا تبدیل شد.

تورونه چیست؟

تورونه نوعی شیرینی است که از ترکیب عسل شکر سفیده تخم مرغ و مغزهای مختلف (به ویژه بادام) تهیه می شود. این شیرینی بافتی جویدنی و طعمی شیرین و مطبوع دارد. تورونه در انواع مختلفی با طعم ها و مواد افزودنی متنوع تولید می شود. برخی از انواع آن نرم و لطیف هستند در حالی که برخی دیگر سفت و ترد می باشند. این شیرینی به طور سنتی در فصل کریسمس در ایتالیا مصرف می شود و به عنوان هدیه ای ارزشمند و نمادی از شادی و خوشبختی در نظر گرفته می شود. تورونه نه تنها به خاطر طعم لذیذش بلکه به دلیل ارزش غذایی و انرژی بالایی که دارد مورد توجه قرار می گیرد. مغزهای موجود در آن منبع غنی از پروتئین فیبر و چربی های سالم هستند.

تورونه نوقا ایتالیایی

در ایتالیا تورونه به عنوان یکی از انواع نوقا شناخته می شود. نوقا به طور کلی به شیرینی هایی گفته می شود که از ترکیب عسل شکر سفیده تخم مرغ و مغزها تهیه می شوند. تورونه ایتالیایی معمولاً با بادام تهیه می شود اما انواع دیگری نیز وجود دارند که از فندق پسته یا سایر مغزها استفاده می کنند. تفاوت اصلی تورونه با سایر انواع نوقا در بافت و طعم آن است. تورونه ایتالیایی معمولاً سفت تر و جویدنی تر از نوقاهای دیگر است و طعم عسل و بادام در آن غالب است. این شیرینی در ایتالیا به عنوان یک محصول سنتی و با کیفیت شناخته می شود و تولیدکنندگان آن تلاش می کنند تا با حفظ روش های سنتی بهترین نوع تورونه را تولید کنند.

ریشه نوقا از کجاست؟

ریشه های نوقا به دوران باستان بازمی گردد و در تمدن های مختلفی یافت شده است. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد نوقا در خاورمیانه به ویژه در کشورهای عربی از قرن ها پیش تهیه می شده است. این شیرینی سپس از طریق تجارت و تبادلات فرهنگی به اروپا راه یافته است. در اروپا نوقا در کشورهای مختلفی از جمله ایتالیا اسپانیا و فرانسه محبوبیت پیدا کرده است و هر کدام از این کشورها نسخه خاص خود را از این شیرینی دارند. نوقا در طول تاریخ به عنوان یک شیرینی لوکس و گران قیمت شناخته می شده است و معمولاً در جشن ها و مناسبت های خاص مصرف می شده است. امروزه نوقا به عنوان یک شیرینی محبوب و در دسترس در سراسر جهان شناخته می شود.

ریشه شناسی

ریشه کلمه ‘نوقا’ به طور دقیق مشخص نیست اما برخی معتقدند که این کلمه از کلمه لاتین ‘nux’ به معنای ‘آجیل’ گرفته شده است. این احتمال وجود دارد که این کلمه از طریق زبان های عربی و اسپانیایی به سایر زبان های اروپایی راه یافته باشد. در زبان های مختلف کلمات مشابهی برای اشاره به این شیرینی وجود دارد. به عنوان مثال در ایتالیایی به آن ‘torrone’ در اسپانیایی ‘turrón’ و در فرانسوی ‘nougat’ می گویند. این شباهت ها نشان می دهد که این شیرینی در طول تاریخ از طریق تبادلات فرهنگی و تجاری بین کشورهای مختلف گسترش یافته است و نام های مختلفی به خود گرفته است.

ایتالیا و شیرینی خاصی که برای یک عروسی ابداع شد!

همانطور که پیش تر اشاره شد یکی از داستان های محبوب در مورد منشاء تورونه به مراسم عروسی بیانکا ماریا ویسکونتی و فرانچسکو اسفورزا در کرمونا در قرن پانزدهم بازمی گردد. گفته می شود که سرآشپزهای این مراسم به دستور داماد شیرینی جدیدی با استفاده از عسل بادام و سفیده تخم مرغ تهیه کردند. این شیرینی به شکل برج کرمونا یعنی ‘تورازو’ درآمده بود و به افتخار آن ‘تورونه’ نامیده شد. این داستان اگرچه ممکن است افسانه ای باشد اما نشان می دهد که تورونه از دیرباز به عنوان یک شیرینی خاص و مرتبط با جشن ها و مناسبت های مهم در ایتالیا شناخته می شده است. این شیرینی به تدریج به یکی از نمادهای شهر کرمونا و کل ایتالیا تبدیل شد و امروزه در سراسر جهان به عنوان یک شیرینی اصیل ایتالیایی شناخته می شود.

انواع نوقا

نوقا در سراسر جهان در انواع مختلفی تهیه می شود و هر کدام از این انواع ویژگی های خاص خود را دارند. تفاوت در مواد اولیه روش تهیه و طعم دهنده ها باعث ایجاد تنوع گسترده ای در دنیای نوقا شده است. برخی از انواع نوقا نرم و لطیف هستند در حالی که برخی دیگر سفت و ترد می باشند. برخی با استفاده از عسل تهیه می شوند در حالی که برخی دیگر از شکر یا شربت گلوکز استفاده می کنند. همچنین انواع مختلفی از مغزها میوه های خشک و طعم دهنده ها به نوقا اضافه می شوند تا طعم های متنوعی ایجاد شود. در ادامه به بررسی برخی از انواع نوقا در کشورهای مختلف جهان خواهیم پرداخت.

نوقا در کشور های مختلف دنیا نیز ساخته می شود

نوقا تنها به ایتالیا محدود نمی شود و در بسیاری از کشورهای دیگر نیز تهیه و مصرف می شود. هر کدام از این کشورها نسخه خاص خود را از نوقا دارند که با توجه به مواد اولیه در دسترس و سلیقه محلی تهیه می شود. به عنوان مثال در اسپانیا ‘تورون’ یکی از شیرینی های سنتی و محبوب است که در فصل کریسمس مصرف می شود. در فرانسه ‘nougat’ با انواع مختلفی از مغزها و میوه های خشک تهیه می شود. در خاورمیانه نوقا با طعم گلاب و پسته تهیه می شود و به عنوان یک شیرینی لوکس و گران قیمت شناخته می شود. این تنوع نشان می دهد که نوقا یک شیرینی بین المللی است که در طول تاریخ در فرهنگ های مختلف ادغام شده است و به شکل های متنوعی درآمده است.

نوقا در ایتالیا

در ایتالیا نوقا با نام ‘torrone’ شناخته می شود و به طور سنتی در فصل کریسمس مصرف می شود. تورونه ایتالیایی معمولاً با بادام تهیه می شود اما انواع دیگری نیز وجود دارند که از فندق پسته یا سایر مغزها استفاده می کنند. تفاوت اصلی تورونه با سایر انواع نوقا در بافت و طعم آن است. تورونه ایتالیایی معمولاً سفت تر و جویدنی تر از نوقاهای دیگر است و طعم عسل و بادام در آن غالب است. این شیرینی در ایتالیا به عنوان یک محصول سنتی و با کیفیت شناخته می شود و تولیدکنندگان آن تلاش می کنند تا با حفظ روش های سنتی بهترین نوع تورونه را تولید کنند. برخی از مناطق ایتالیا مانند کرمونا به خاطر تولید تورونه های با کیفیت بالا شهرت جهانی دارند.

نوقا در فرانسه

در فرانسه نوقا با نام ‘nougat’ شناخته می شود و یکی از شیرینی های محبوب این کشور است. نوقای فرانسوی معمولاً با استفاده از شکر عسل سفیده تخم مرغ و مغزهای مختلف تهیه می شود. تفاوت اصلی نوقای فرانسوی با سایر انواع نوقا در بافت نرم و لطیف آن است. نوقای فرانسوی معمولاً با انواع مختلفی از میوه های خشک مانند زردآلو انجیر و کشمش نیز تهیه می شود. این شیرینی در فرانسه به عنوان یک شیرینی لوکس و گران قیمت شناخته می شود و معمولاً در جشن ها و مناسبت های خاص مصرف می شود. شهر مونتلیمار در فرانسه به خاطر تولید نوقاهای با کیفیت بالا شهرت جهانی دارد.

نوقا در اسپانیا

در اسپانیا نوقا با نام ‘turrón’ شناخته می شود و یکی از شیرینی های سنتی و محبوب این کشور است. تورون اسپانیایی معمولاً با استفاده از بادام عسل شکر و سفیده تخم مرغ تهیه می شود. تفاوت اصلی تورون اسپانیایی با سایر انواع نوقا در بافت سفت و ترد آن است. تورون اسپانیایی معمولاً در انواع مختلفی تهیه می شود از جمله تورون های نرم و تورون های سخت. این شیرینی در اسپانیا به طور سنتی در فصل کریسمس مصرف می شود و به عنوان هدیه ای ارزشمند و نمادی از شادی و خوشبختی در نظر گرفته می شود. شهر آلیکانته در اسپانیا به خاطر تولید تورون های با کیفیت بالا شهرت جهانی دارد.

نوقای تبریز

نوقا در ایران نیز تهیه می شود و به ویژه در شهر تبریز یکی از شیرینی های سنتی و محبوب به شمار می رود. نوقای تبریز معمولاً با استفاده از آرد شکر سفیده تخم مرغ مغز گردو و وانیل تهیه می شود. تفاوت اصلی نوقای تبریز با سایر انواع نوقا در بافت نرم و پفکی آن است. نوقای تبریز معمولاً به صورت لایه ای تهیه می شود و بین لایه ها مغز گردو قرار می گیرد. این شیرینی در تبریز به عنوان یک سوغاتی ارزشمند و نمادی از فرهنگ و هنر این شهر شناخته می شود. نوقای تبریز در طعم های مختلفی مانند وانیلی کاکائویی و زعفرانی نیز تهیه می شود.

تاریخچه نوقا تبریز

تاریخچه نوقای تبریز به طور دقیق مشخص نیست اما شواهد نشان می دهد که این شیرینی از قرن ها پیش در این شهر تهیه می شده است. برخی معتقدند که نوقای تبریز از نوقاهای خاورمیانه الهام گرفته شده است و از طریق تجارت و تبادلات فرهنگی به این شهر راه یافته است. نوقای تبریز در طول تاریخ به عنوان یک شیرینی لوکس و گران قیمت شناخته می شده است و معمولاً در جشن ها و مناسبت های خاص مصرف می شده است. امروزه نوقای تبریز به عنوان یک شیرینی محبوب و در دسترس در سراسر ایران شناخته می شود و به عنوان یک سوغاتی ارزشمند از این شهر به سایر نقاط کشور ارسال می شود.

تفاوت گز و نوقا دو شیرینی سنتی ایرانی

گز و نوقا دو شیرینی سنتی ایرانی هستند که از دیرباز در این کشور تهیه و مصرف می شوند. این دو شیرینی اگرچه شباهت هایی در ظاهر و طعم دارند اما تفاوت های اساسی نیز در مواد اولیه روش تهیه و بافت دارند. گز اصفهان و نوقای تبریز به عنوان دو نمونه برجسته از این شیرینی ها در سراسر ایران شناخته شده اند. در ادامه به بررسی تفاوت های این دو شیرینی خواهیم پرداخت.

مواد تشکیل دهنده اصلی ترین تفاوت گز و نوقا

اصلی ترین تفاوت گز و نوقا در مواد تشکیل دهنده آن ها است. گز معمولاً با استفاده از شکر سفیده تخم مرغ گلاب مغز پسته یا بادام و گاهی اوقات ترنجبین تهیه می شود. در مقابل نوقا معمولاً با استفاده از آرد شکر سفیده تخم مرغ مغز گردو و وانیل تهیه می شود. استفاده از آرد در نوقا باعث ایجاد بافت نرم و پفکی در این شیرینی می شود در حالی که گز به دلیل عدم استفاده از آرد بافتی سفت تر و جویدنی تر دارد. همچنین استفاده از گلاب در گز طعم و عطر خاصی به این شیرینی می بخشد که در نوقا وجود ندارد.

بافت

بافت گز و نوقا نیز با یکدیگر متفاوت است. گز معمولاً بافتی سفت تر و جویدنی تر دارد در حالی که نوقا بافتی نرم و پفکی دارد. این تفاوت در بافت به دلیل تفاوت در مواد اولیه و روش تهیه این دو شیرینی است. استفاده از آرد در نوقا باعث ایجاد بافت نرم و پفکی در این شیرینی می شود در حالی که گز به دلیل عدم استفاده از آرد بافتی سفت تر و جویدنی تر دارد. همچنین میزان هوادهی در هنگام تهیه این دو شیرینی نیز بر بافت آن ها تاثیرگذار است.

طعم شباهت گز و نوقا

با وجود تفاوت در مواد اولیه و بافت گز و نوقا شباهت هایی نیز در طعم دارند. هر دو شیرینی طعمی شیرین و مطبوع دارند و معمولاً با استفاده از مغزهای مختلف طعم دار می شوند. استفاده از گلاب در گز طعم و عطر خاصی به این شیرینی می بخشد که در نوقا وجود ندارد. با این حال هر دو شیرینی به دلیل استفاده از سفیده تخم مرغ و مغزها طعمی مشابه دارند و می توانند به عنوان جایگزینی برای یکدیگر مصرف شوند. طعم نهایی این دو شیرینی به سلیقه شخصی بستگی دارد.

محل تولید تفاوت گز و نوقا

گز و نوقا در مناطق مختلفی از ایران تولید می شوند اما به طور سنتی گز اصفهان و نوقای تبریز به عنوان دو نمونه برجسته از این شیرینی ها در سراسر ایران شناخته شده اند. اصفهان به عنوان پایتخت گز ایران شناخته می شود و گزهای این شهر به دلیل کیفیت بالا و تنوع طعم شهرت جهانی دارند. تبریز نیز به عنوان مرکز تولید نوقا در ایران شناخته می شود و نوقاهای این شهر به دلیل بافت نرم و پفکی و طعم مطبوع مورد استقبال قرار می گیرند. این تفاوت در محل تولید باعث شده است که گز و نوقا به عنوان دو شیرینی مجزا و با هویت های مستقل شناخته شوند.

فستیوال تورونه در ایتالیا و شیرینی محبوب

فستیوال تورونه در ایتالیا به ویژه در شهر کرمونا یکی از رویدادهای مهم فرهنگی و گردشگری این کشور است. این فستیوال هر ساله در ماه نوامبر برگزار می شود و به مدت چند روز شهر کرمونا را به مرکز توجه علاقه مندان به شیرینی و فرهنگ ایتالیایی تبدیل می کند. در این فستیوال تولیدکنندگان تورونه از سراسر ایتالیا گرد هم می آیند تا محصولات خود را به نمایش بگذارند و به رقابت بپردازند. بازدیدکنندگان می توانند انواع مختلف تورونه را امتحان کنند با روش های سنتی تهیه آن آشنا شوند و در برنامه های فرهنگی و هنری مختلف شرکت کنند. فستیوال تورونه فرصتی مناسب برای آشنایی با فرهنگ و سنت های ایتالیایی و تجربه طعم لذیذ این شیرینی محبوب است.

طرز تهیه نوقا

تهیه نوقا اگرچه ممکن است در نگاه اول پیچیده به نظر برسد اما با رعایت نکات کلیدی و استفاده از مواد اولیه با کیفیت می توان نوقای خانگی لذیذی تهیه کرد. برای تهیه نوقا ابتدا عسل و شکر را با هم مخلوط کرده و روی حرارت ملایم قرار می دهیم تا ذوب شوند. سپس سفیده تخم مرغ را به صورت جداگانه زده تا پف کند و به مخلوط عسل و شکر اضافه می کنیم. در این مرحله باید به طور مداوم مخلوط را هم بزنیم تا از سوختن آن جلوگیری شود. پس از گذشت مدتی مغزهای مورد نظر را به مخلوط اضافه کرده و هم می زنیم. در نهایت مخلوط را روی یک سطح صاف پهن کرده و اجازه می دهیم تا خنک شود و سفت شود. پس از سفت شدن نوقا را به قطعات دلخواه برش داده و سرو می کنیم.

ارزش غذایی

نوقا علاوه بر طعم لذیذ دارای ارزش غذایی بالایی نیز است. این شیرینی به دلیل استفاده از عسل شکر و مغزها منبع غنی از انرژی پروتئین فیبر و ویتامین ها است. عسل به عنوان یک منبع طبیعی قند انرژی مورد نیاز بدن را تامین می کند. مغزها مانند بادام گردو و پسته منبع غنی از پروتئین فیبر ویتامین ها و مواد معدنی هستند و به سلامت قلب و عروق کمک می کنند. سفیده تخم مرغ نیز منبع غنی از پروتئین است و به ساخت و ترمیم بافت های بدن کمک می کند. با این حال باید توجه داشت که نوقا به دلیل داشتن قند و چربی بالا باید به میزان متعادل مصرف شود.

آیا نوقا شیرینی ایرانی است؟

نوقا در ایران نیز تهیه می شود و به ویژه در تبریز یکی از شیرینی های سنتی و محبوب به شمار می رود.

نوقا سوغات کجاست؟

نوقای تبریز به عنوان یک سوغاتی ارزشمند و نمادی از فرهنگ و هنر این شهر شناخته می شود.

نوقا ایتالیایی (تورونه) چه موادی دارد؟

تورونه ایتالیایی از ترکیب عسل شکر سفیده تخم مرغ و مغزهای مختلف (به ویژه بادام) تهیه می شود.

انواع نوقا ایتالیایی کدامند؟

تورونه ایتالیایی در انواع مختلفی با طعم ها و مواد افزودنی متنوع تولید می شود برخی نرم و برخی سفت هستند.